Op woensdag 11 april 2012 hield de commissie voor Binnenlandse Zaken van de Tweede Kamer een Ronde Tafel Overleg over het wetsontwerp Indirecte Verkiezingen. Diverse organisaties waren uitgenodigd om in te spreken, waaronder Waterlelie. Omdat bij indirecte verkiezingen geen voorkeurstemmen kunnen worden uitgebracht, zou dat tot gevolg kunnen hebben dat er nog minder vrouwen in waterschapsbesturen worden gekozen. Vandaar dat we conform het Meerjaren Programma Emancipatie de kamerleden hebben verzocht de minister te vragen om een Emancipatie Effect Rapportage bij dit wetsontwerp. Het percentage vrouwen in waterschapsbesturen is nog steeds te laag (19%) en dat zal vermoedelijk bij indirecte verkiezingen niet stijgen. Aan het eind van het gesprek zegden de kamerleden Heijnen (PvdA) Van Beek (VVD), Schouw (D66) en Holtackers (CDA) toe het kabinet daarnaar te vragen. De leden van GL en SP waren inmiddels al vertrokken, dus hun mening kunnen we helaas niet weergeven.

Bekijk de brief hieronder van Waterlelie over Indirecte Verkiezingen.

 

 

 

Tweede Kamer der Staten-Generaal T.a.v. de commissie voor Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Postbus 20018 2500 EA Den Haag
datum
21 februari 2012
betreft
Wetsvoorstel indirecte waterschapsverkiezingen
Geachte leden van de Kamercommissie voor Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,

 

Op 18 november 2011 heeft uw Kamer van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu het wetsvoorstel nummer 33097 ontvangen voor de invoering van de indirecte verkiezingen (voor de categorie Ingezetenen) bij de waterschappen. De behandeling van dit wetsvoorstel  in de Tweede Kamer staat voor dit jaar (2012) geagendeerd. Namens Waterlelie vertel ik u graag in deze brief wat ons standpunt is ten aanzien van dit wetsvoorstel.

 

Waterlelie

Waterlelie is het landelijk netwerk van vrouwelijke bestuurders in waterschapsbesturen. De deelname van vrouwen aan het waterschapsbestuur gaat heel ver terug, tot het begin van de 18^e eeuw, wanneer Maria Daey, dochter van de burgemeester van Alkmaar, het bestuur over de Egmondermeerpolder overnam van haar zieke echtgenoot. Een klein detail, waarmee we niet veel meer willen zeggen dat niet alleen de waterschappen, maar ook de vrouwelijke waterbestuurders een lange historie kennen. Langer dan dat de invoering van het algemeen vrouwenkiesrecht in 1917 doet vermoeden.

 

Waterlelie zet zich actief in om de deelname van vrouwen in het waterschapsbestuur te vergroten. Dat is hard nodig, want het percentage vrouwen dat lid is van het waterschaps-bestuur is slechts 19%. Daarmee zijn de waterschapsbesturen, net zoals gemeenteraden en provinciale staten, geen evenredige afspiegeling van de samenstelling van de samenleving.

 

Waterlelie en de indirecte verkiezingen

Het Rijk heeft in het voorjaar met het IPO, de VNG en de Unie van Waterschappen het Bestuursakkoord Water gesloten. In dit akkoord hebben de waterschappen een stevig voorbehoud tegen de invoering van de indirecte verkiezingen gemaakt. De argumenten van de Unie van Waterschappen zijn u waarschijnlijk bekend. Waterlelie steunt de Unie van Waterschappen in haar bezwaren. Indirecte verkiezingen zijn ook naar onze mening ondemocratisch en tasten de zelfstandigheid en onafhankelijkheid van de waterschappen aan.

 

Wij hebben echter nog een bijkomend bezwaar tegen de invoering van indirecte verkiezingen bij de waterschappen. Wij vermoeden dat indirecte verkiezingen een negatief effect zullen hebben op de deelname van vrouwen aan het openbaar bestuur. Bij indirecte verkiezingen worden bestuursleden via kieslijsten getrapt gekozen door leden van een ander bestuur, in dit geval de gemeenteraad. Hierdoor dreigt het gevaar van een gesloten bestuurderscultuur, waardoor voor nieuwe geïnteresseerden een hogere drempel om deel te nemen aan het openbaar bestuur zal ontstaan. Van openbare campagnes is immers geen sprake meer.

 

Glazen plafond

In de kabinetsnota over het emancipatiebeleid 2008-2011, ’Meer kansen voor vrouwen’, wordt gesproken over het glazen plafond, uitgelegd als een verzamelnaam voor de ‘factoren die de doorstroom van vrouwen naar de top belemmeren’. Wij beschouwen de invoering van de indirecte verkiezingen als een bijkomende factor die het glazen plafond alleen maar dikker maakt.

 

Helaas ontbreekt een goede wetenschappelijke onderbouwing van ons vermoeden, er is immers nooit onderzoek gedaan naar het effect van indirecte verkiezingen op de diversiteit van het openbaar bestuur. Maar wij zien ons vermoeden gesterkt door het Meerjaren Beleidsplan Emancipatie van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Daarin staat de beleidsactie opgenomen dat bij uitwerking van nieuwe kiesstelsels onderzocht wordt wat de kansen zijn voor vrouwen en minderheden om een zetel te verwerven, ook wel een emancipatie-effectrapportage genoemd.

Verzoek In de stukken die ons ter beschikking hebben gestaan over het wetsvoorstel indirecte verkiezingen wordt echter nergens aangegeven of de rapportage is uitgevoerd. Wij verzoeken u daarom met nadruk de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu te vragen wat zijn visie is op het effect van de invoering van indirecte verkiezingen op de diversiteit in het openbaar bestuur en of hij bereid is een emancipatie-effectrapportage uit te voeren. Hoogachtend,

Thea de Roos-van Rooden Oprichter Waterlelie, netwerk vrouwelijke waterschapsbestuurders Ambassadeur Diversiteit A&O fonds waterschappen 2012 Dagelijks bestuurslid Hoogheemraadschap van Rijnland