De directe verkiezingen per post van 2008 zijn geëvalueerd en de conclusie luidde: te duur, te ingewikkeld en een te lage opkomst. De toenmalige staatsecretaris en de Unie van Waterschappen zouden bezien of de waterschapsbesturen op een andere manier gekozen zouden kunnen worden. De keus van het kabinet is gevallen op indirecte verkiezingen via de gemeenteraden. Alle waterschappen hebben hiertegen verzet aangetekend. De waterschapsbesturen willen directe verkiezingen en tegelijkertijd met de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2014.

Hannie Visser-Kieboom, lid van de bestuurscommissie Waterkeringen en Wegen bij waterschap Rivierenland, vroeg het IPP of het informatie beschikbaar heeft over de mogelijke gevolgen van indirecte verkiezingen voor het percentage vrouwen in de besturen. Op dit moment is namelijk al sprake van scheve man-vrouwverhoudingen. Worden vrouwen minder gemakkelijk gekozen bij indirecte verkiezingen? Of is daar geen onderzoek van beschikbaar?

Het IPP meldt: ‘voor zover we weten, is er geen onderzoek uitgevoerd dat de gevolgen van indirecte verkiezingen onderzocht heeft in relatie tot het aantal vrouwen in besturen. We constateren dat het aantal vrouwen in besturen bij indirecte verkiezingen of benoemingen niet het hoogste is. Bijvoorbeeld, vrouwen in de Eerste Kamer is 35% (indirecte verkiezingen) tegenover 41% vrouwen in de Tweede Kamer (rechtstreekse verkiezingen). Maar bij rechtstreekse verkiezingen in de Waterschapsbesturen is maar 19% vrouw!’

‘We kunnen in het algemeen zeggen dat in het Nederlandse kiesstelsel er twee factoren van invloed kunnen zijn: kieslijsten en voorkeurstemmen. Bij rechtstreekse verkiezingen stellen partijen vrouwen op verkiesbare plaatsen in de kieslijsten om daarmee ook vrouwelijke kiezers te trekken. Bij indirecte verkiezingen is dit niet van toepassing. Voorkeurstemmen zou dan ook een rol kunnen spelen. Stemmen mensen juist op een vrouw? Of juist niet? We hebben geen onderzoek kunnen vinden dat kan aantonen of voorkeurstemmen juist het aantal vrouwen in besturen doet toenemen of doet afnemen. Het kiesstelsel is ook van invloed op het aantal vrouwen dat gekozen wordt. In landen waar bijvoorbeeld een meerderheidstelsel is, wordt het moeilijk voor vrouwen, allochtonen en nieuwe partijen om in het parlement te komen.’

Interessante feiten, vandaar Hannie’s vraag: wat gaat Waterlelie ermee doen? Discussieer mee op de LinkedIn-groep van Waterlelie.